Fietsen en aansprakelijkheid bij schade. Weet u de weg?

Lekker op de fiets naar het werk of de supermarkt. Maar helaas, u ziet een kuil in het fietspad niet en komt lelijk te vallen. Fiets en broek stuk. Maar erger nog, u raakt ook ernstig geblesseerd aan uw hand. Maanden revalidatie zijn nodig. Wat nu?

Artikel 16 Wegenwet is duidelijk: De gemeente heeft te zorgen dat de binnen haar gebied liggende wegen, met uitzondering van de wegen welke door het Rijk of een provincie worden onderhouden, in goede staat verkeren. Deze verplichting geldt in gelijke mate voor wegen die onder beheer staan van het Rijk en de Provincie. Al deze instanties worden hierna wegbeheerder genoemd. De wegbeheerder is niet alleen aansprakelijk voor de goede staat van de weg maar ook voor de weguitrusting. Hieronder vallen verlichtingsmasten, bussluizen, vluchtheuvels, etc.

Wanneer aansprakelijk?
In zijn algemeenheid kan worden aangenomen dat een wegbeheerder aansprakelijk is voor de schade die iemand lijdt als gevolg van gebreken aan de weg en weguitrusting die bij normaal weggedrag een gevaar en een risico op schade opleveren voor de weggebruiker.

Normaal weggedrag houdt in dat een fietser de normale oplettendheid in acht neemt. Oneffenheden in de weg die goed zichtbaar zijn, kunnen ertoe leiden dat de rechter tot het oordeel komt dat deze kuil geen gevaar oplevert omdat deze voor een oplettende fietser goed te zien is.

Wanneer niet aansprakelijk?
Een wegbeheerder is niet aansprakelijk wanneer in redelijkheid de schade niet te voorkomen was. Neem als voorbeeld dat onbekenden in de avonduren het waarschuwingsbord ‘Let op: scherpe bocht naar rechts’ weghalen, en enkele uren nadien een fietser te laat instuurt en tegen een boom rijdt. Van een wegbeheerder kan nu eenmaal niet worden verwacht dat deze elke minuut van de dag elk stuk weg bewaakt.

De wegbeheerder is ook niet aansprakelijk indien hij kan bewijzen dat het ongeval te wijten is aan het wangedrag van het slachtoffer. Wanneer een fietser tijdens het fietsen op zijn gsm kijkt en hierdoor de bocht naar rechts mist, dan kan de fietser niet met succes de wegbeheerder aansprakelijk stellen met als argument dat al enige tijd het waarschuwingsbord ‘scherpe bocht naar rechts’ verdwenen was en dat de wegbeheerder dit niet tijdig heeft vervangen.

Nuances.
De rechtspraak over de aansprakelijkheid van de wegbeheerder laat zien dat er veel nuances zijn. De vraag of de wegbeheerder een verwijt kan worden gemaakt de weg onvoldoende onderhouden te hebben, hangt bijvoorbeeld ook af van het gebruik van die weg. Een gebrek op een smal fietspad dat zelden wordt gebruikt, leidt minder snel tot aansprakelijkheid van de wegbeheerder dan een doorgaand fietspad waarvan elke dag talloze fietsers gebruik maken. Voorts geldt de risico-aansprakelijkheid van de wegbeheerder alleen voor openbare en verharde wegen.

Conclusie.
Wegbeheerders kunnen onder omstandigheden risicoaansprakelijk zijn ten gevolge van een slecht onderhouden weg waardoor de gebruiker van die weg schade heeft geleden. In de praktijk zullen wegbeheerders aansprakelijkheid vaak afwijzen door bijvoorbeeld te stellen dat het gebrek in de weg voor een oplettende gebruiker goed waarneembaar was. Wij zien dan ook dat wij vaak meer dan één brief moeten opstellen om de wegbeheerder zo ver te krijgen aansprakelijkheid te erkennen. Zeker voor dit soort situaties kan een rechtsbijstandverzekering goede diensten bewijzen.

Heeft u schade aan bijvoorbeeld uw fiets en meent u dat de wegbeheerder hiervoor een verwijt valt te maken, zorg dan voor foto’s en getuigen en neem contact op met ons kantoor.